TPS pa Rezidans, Se Rezidans mwen Sipote
Updated: Jun 4, 2021
Poukisa mwen pa sipòte TPS pou imigran yo? Mwen rive nan peyi Etazini le 25 Dawout, 2003, prèske twa lane apre 9/11. Kòm nou tout konnen byen, apre 9/11, te gen anpil chanjman sosyal nan peyi Etazini, sitou nan sistèm imigrasyon an.
Aprè 9/11, li te vin pi difisil pou imigran te antré nan peyi Etazini, e pi difisil pou imigran te jwenn rezidans pèmanan ak sitwayènte ameriken.
Lè m 'te fèk rive nan peyi a, youn nan bagay mwen te remake se ke te toujou gen gwoup imigran ayisyen ak anpil lòt gwoup imigran ki kon’n pran lari nan Miami pou pwoteste pou mande rezidans pèmanan. Mwen sonje yon jou plis pase senk mil imigran te reyini ansanm pou pwoteste pou mande refòm imigrasyon. Mouvman an te tèlman pwisan jou sa a, si batay sa te kontinye, gouvènman an t'ap bay imigran yo rezidans lontan. Sak pase? Poukisa Ayisyen sispan’n batay pou rezidans pèmanan? Poukisa se pou TPS Ayisyen pwoteste kounye a?
“Yo twonpe Ayisyen yo,” se sa anpil moum’n di.
Aprè Ayiti te frape pa tranbleman tè mayitid 7.0 ki te touye prèske mwatye milyon Ayisyen nan lané 2010, evènman an te tèlman grav, kidonk gouvènman ameriken an, dapre lalwa peyi a, te deside akòde TPS a dè milye Ayisyen ki t'ap viv nan peyi Etazini san papye. Ayiti se te twazyèm peyi ke gouvènman te akòde TPS. Ondiras se te dezyèm peyi, e El Salvador se te premye peyi. Kounye a, gen douz peyi anba TPS: Ayiti, El Salvador, Ondiras, Gwatemala, Nikaragwa, Nepal, Somali, Sid Soudan, Venezyela, Yemèn, Soudan, e Siri. Venezyela se peyi ki pi resan gouvenman te akòde TPS. Nan lane 2017, nou konte 320,000 moun gen TPS nan peyi a, majorite se moun ki soti nan El Salvador, Ondiras, ak Ayiti. Kounye a gen plis moun nan TPS.
Kisa TPS la ye?
TPS fè pati yon Lwa Imigrasyon ki te pase nan lane 1990. An 1990, Kongrè Etazini an etabli yon pwosedi kote avoka Jeneral la ak Sekretè Sekirite Nasyonal la an akò ak Prezidan an ka bay imigran kap viv nan peyi a san papye Estati Pwovizwa si peyi kote yo soti ap andiré yon kriz politik oubyen dezas natirèl. Atik sa te premye prezante pa Senatè Ted Kennedy an 1989, e li te siyen lwa pa Prezidan George H. W. Bush nan 29 Novanm, 1990. TPS pa rezidans. TPS pa bay aksè pou vin gen rezidans. TPS pran nou san papye, aprè 18 nwa li kite nou san papye. TPS pa tankou Lwa Bon Samariten an ki bay aksè pou gen sitwayènte ameriken. Imigran ki vle rete nan peyi Etazini pa sipoze ap batay pou TPS. Se pou nou batay pou rezidans. Paske pou sa nou batay se li nap jwen. Tankou’m di si Ayisyen te kontinye batay pou rezidans, gouvènman tap bay rezidans deja. Vwala yon bon egzanp ki esplike kisa TPS ye: An nou di, pou egzanp, gen twa mil Ayisyen k ap viv nan peyi Etazini san papye ke leta ta dwe depòte. Si gen yon kriz politik oswa yon dezas natirèl rive an Ayiti pandan twa mil Ayisyen sa yo nan peyi a, dapre lalwa, gouvènman ameriken an pa ka depòte yo. Avoka Jeneral la ak Sekretè Sekirite Nasyonal la an akòdans ak prezidan an dwe bay twa mil Ayisyen sa yo Estati Pwovizya jiskaske bagay yo ranje nan peyi Ayiti. Estati Pwovisya dire 18 mwa. Sa a se yon lwa li ye nan peyi a. Koulye a, kesyon ki poze, “Kijan TPS benefisye imigran yo?” TPS pèmèt imigran rete e travay pou yon peryòd de 18 mwa nan peyi Etazini, men li pa ba yo sa yo vrèman bezyen an. Olye de sa, li vyolé pi gwo espwa imigran yo, ki se rezidans pèmanan. Pa gen imigran ki antre nan peyi Etazini ilegal jis pou rete travay pou 18 mwa, epi poul retounen lakay li. Imigran san papye pa touris, se pa vizite yo vin visite, se rete yo vin rete. Se lavi miyò yo vin chache. Yo vin travay, yo vin chache jistis ak opòtinite. Yo vin reve ak pèp Ameriken an, "The American Dream" sitou sa ki soti nan peyi twazyèm mond yo. TPS pa akode sa imigran yo bezyen an. An reyalite, si’w mande imigran apropo TPS, 100% nan yo ap di'w ke se pa sa yo te espere. Se rezidans yo vle. “Nou pa gen chwa, nou oblije aksepte TPS, men se pa TPS nou bezyen,” se sa Ayisyen ki gen TPS di. Pandan ke TPS sèlman pèmèt imigran yo viv ak travay nan peyi a pou 18 mwa, pifò moun ki nan TPS gen plus 15 lane nan peyi a. Mwen rankontre moun ki gen preske trant lané ak TPS. Sa se enjistis. Sa se antidemokratik. Yon moum pat sipoze fè plis ke 5 lane ap viv nan peyi Etazini san rezidans. Yon moum pat sipoze fè plis ke 5 lane nan peyi Etazini san ou pa gen dwa pou vote ak dwa pou gen aksè total nan sistèm demokratik la.
TPS pa reprezante kwayans Ameriken an. TPS pa bay egalite. TPS pa bay jistis. Se pou sa anpil ameriken ansan avek mwen pa sipoté TPS. E nou mande tout imigran ki gen TPS pou kontinye batay pou rezidans.
An nou batay pou rezidans. An nou sipote Atik Bon Samariten an. Lè Atik Bon Samariten siyen lwa, tout imigran ap gen rezidans yo, e apre 5 lane y'ap genyen sitwayente Ameriken
.
Comments